Heeft de zzp’er nu gewonnen of verloren met het pensioenakkoord?

Op 4 juni hebben de sociale partners een principeakkoord bereikt over het pensioenstelsel. In het pensioenakkoord is de tweede pijler voor zelfstandig ondernemers meer toegankelijk geworden. Specifiek wordt ook genoemd dat zelfstandigen verplicht worden om een arbeidsongeschiktheidsverzekering te hebben. Het kabinet is tevreden; voor de insiders is duidelijk dat er een handel gedreven is waarbij inhoudelijke diepgang en realiteitszin niet altijd een meest bepalend kenmerk is.

PZO is positief dat de tweede pijler meer toegankelijk wordt voor zelfstandig ondernemers. Op deze manier wordt de keuzevrijheid van de zelfstandig ondernemers vergroot. Daar kan je niet tegen zijn. De zelfstandig ondernemer kan nog steeds zelf beslissen hoe ze hun oudedagsvoorziening willen inrichten en de tweede pijler kan daar nu gemakkelijker een onderdeel van zijn. PZO heeft echter wel haar reserves over de mate waarin haar achterban vertrouwen heeft in grote financiële systemen en hun geloof in rendementen op aandelen. Het grootste lichtpunt is dat de poort naast het persoonlijk pensioen duidelijk is open gezet. Dat past bij de tijdgeest.

De wens van dit Kabinet om te komen tot een pensioenakkoord was groot en de bereidheid over de hoofden van zelfstandigen heen te regeren lijkt eveneens groot. De vrijheid van ondernemen door de zzp’er lijkt immers opgeofferd. Om een meerderheid te verkrijgen heeft het Kabinet toegegeven aan de eis van de PvdA en GroenLinks om een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering in te voeren. Is dat wat er staat en is dat ook precies de bedoeling? PZO haar standpunt is dat het prima is als de gedachte met zich mee neemt dat er voor alle werkenden een meest minimale basisverzekering komt. Dat heeft voordelen:

• De toegang voor alle zelfstandigen naar verzekeringen wordt daarmee mogelijk
• De prijs voor aanvullende pakketten wordt zo beter betaalbaar
• Arbeidsmobiliteit wordt niet belemmerd door overwegingen rond de soort van contracten

Op welke manier deze verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering zal worden ingevuld zal moeten blijken. Tijdens de persconferentie is niets duidelijk geworden. De Minister repte met geen woord over de zzp’ers, alleen Han Busker van FNV zegt over een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering dat het goed is voor alle werkenden in het land. “Vooral degene die nu op de steiger staan en zich niet kunnen verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid, dat zou in een land als het onze niet mogen.” Feitelijke uitwerking van deze maatregel zal met partijen moeten plaatsvinden. Het gaat dus hier om een grove denklijn. Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid geeft aan in een persbericht dat met deze maatregel alle werkenden verzekerd zijn.

PZO herkent in deze formulering dan ook het besef dat het zinloos is iets te doen voor een doelgroep met grote verscheidenheid die in haar samenstelling per jaar met enkele honderdduizenden wijzigt. Ook is er al een reserve gemaakt voor specifieke doelgroepen waaronder bijvoorbeeld de agrarische ondernemers.

Met een basisvoorziening voor alle werkenden die betaalbaar is en acceptatieplicht met zich meebrengt, is een meerderheid van onze achterban het eens. Het gaat dan om een voorziening voor blijvende en gehele arbeidsongeschiktheid. De rest is dan aan het individu. Dat is goed voor een Nederland waarin we ernaar streven om werk centraal te stellen en niet de aard van het contract. In de uitwerking van deze voorziening zullen we dit steeds als uitgangspunt nemen.