Minister Koolmees gaat door met vernieuwing van het pensioenstelsel

Tot op heden hebben werkgeversorganisaties en werknemersorganisaties nog geen pensioenakkoord bereikt. De toekomst van het pensioen is voorlopig nog onzeker, ook voor zelfstandigen. In het regeerakkoord staat weliswaar dat zelfstandigen niet worden verplicht om een pensioen af te sluiten, de werknemersorganisaties denken daar heel anders over. Zij blijven pleiten voor een verplicht pensioen voor zelfstandigen. Het is eigenlijk best gek dat werknemersorganisaties willen beslissen over het lot van de zelfstandigen, terwijl zij niet actief worden betrokken bij de discussie.

Werknemerspensioenfondsen in de tweede pijler hebben te maken met een terugloop in het aantal deelnemers. “Het is echter onjuist om de zelfstandigen de problemen van pensioenfondsen te laten oplossen door hen premieplichtig te maken”, zegt Margreet Drijvers, directeur PZO. Bovendien past het werknemerspensioen niet bij het karakter van een zelfstandig ondernemer. Ondernemers bouwen pensioen op op een manier die past bij het ondernemerschap: individueel, flexibel en met behoud van zeggenschap over het eigen vermogen. Op deze manier pensioen opbouwen kan heel goed in de derde pijler, daar zijn verschillende producten die aansluiten bij de specifieke wensen van de ondernemer. En je ziet ook dat een groot deel van de zelfstandigen hier heel bewust beslissingen in nemen.

Nu de verschillende partijen er niet uit lijken te komen, neemt minister Wouter Koolmees het voortouw, want hij wil verder met de vernieuwing van het pensioenstelsel. Dat schrijft de minister in een brief aan de Tweede Kamer. Koolmees wil ervoor zorgen dat het pensioenstelsel robuuster wordt en gemakkelijker kan meebewegen in een veranderende omgeving.

Koolmees constateert dat het overgrote deel van de zelfstandigen pensioen opbouwt op een andere manier dan de traditionele wijze. Ze bouwen vermogen op in hun onderneming of door het aflossen van de hypotheek. Hierdoor is er weinig zicht op hoeveel zelfstandigen precies opbouwen en is er sprake van een verspreid beeld. Het kabinet is dan ook geen voorstander van een verplicht pensioen voor zelfstandigen. Wel kan het voor zelfstandigen gemakkelijker en aantrekkelijk gemaakt worden om pensioen op te bouwen. Er wordt onderzocht of zelfstandigen vrijwillig kunnen aansluiten bij een pensioenfonds uit hun sector. PZO is voorstander van het mogelijk maken en het verbeteren van de vrijwillige deelname aan een pensioenfonds. Op die manier kan een zelfstandig ondernemer op zijn of haar eigen manier een weloverwogen keuze maken. PZO heeft in het verleden meermaals geprobeerd om vrijwillige aansluiting te bewerkstelligen, maar pensioenfondsbesturen hebben tot nu toe de boot afgehouden.

Verder roept Koolmees verschillende organisaties op om te onderzoeken of en hoe in sectoren aantrekkelijke en makkelijke mogelijkheden kunnen worden gecreëerd voor zelfstandigen om pensioen op te bouwen. Hij noemt daarbij opties zoals auto enrollment met opt-out, variabele inleg en/of verplichtstelling. PZO is blij dat de zelfstandigenorganisaties nu worden meegenomen in deze discussie. De minister benadrukt dat het van belang is dat er draagvlak bestaat bij zelfstandigen.