Wet over verplichte verzekering arbeidsongeschiktheid voor zelfstandigen gepubliceerd.

Het heeft even  geduurd, maar op 11 juni is het wetsvoorstel Basisverzekering Arbeidsongeschiktheid Zelfstandigen (Wet BAZ) naar buiten gekomen. Zelfstandigen krijgen met dit voorstel recht op een arbeidsongeschiktheidsuitkering als ze door langdurige ziekte niet meer het minimumloon kunnen verdienen (WML). Minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid brengt deze wet in internetconsultatie, zodat iedereen die dat wil op het wetsvoorstel kan reageren.

Minister van Gennip

Minister Van Gennip zegt over het wetsvoorstel: “Iedereen kan arbeidsongeschikt worden, bijvoorbeeld door een nare ziekte of een aanrijding. Dat heb je niet zelf in de hand. En als je ziek bent, is het extra naar als je ook nog in de financiële problemen komt. Met deze verzekering kunnen zelfstandigen uitgaan van een basisvangnet bij arbeidsongeschiktheid. En komen mensen niet zo maar in de bijstand met alle toetsen en het ‘opeten’ van het eigen vermogen als gevolg. Of worden ze afhankelijk van hun partner.’’

Als je langdurig ziek wordt, heb je ook nog eens geen inkomen, tenzij je daarvoor verzekerd bent. Maar veel zelfstandigen zijn niet verzekert, vanwege de hoge kosten of omdat zij geen verzekering kunnen afsluiten omdat zij bijvoorbeeld door hun leeftijd, medische aandoening of medische geschiedenis uitgesloten worden. Het kabinet wil daarom dat er voor zelfstandigen een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering komt die voor iedereen toegankelijk is.

Inspraak PZO

Tot een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen was besloten in het pensioenakkoord 2019. Het kabinet heeft het voorstel verder uitgewerkt in overleg met  werkgevers-, werknemers-, en zelfstandigenorganisaties en verzekeraars. PZO is een van die zelfstandigenorganisaties die intensief heeft meegepraat over de wet om tot een beter voorstel voor zelfstandigen te komen.

De Wet BAZ is uitgewerkt aan de hand van drie uitgangspunten: betaalbaar, uitlegbaar en uitvoerbaar.
Dit zijn de hoofdpunten uit de conceptwet:

• De nieuwe verzekering wordt verplicht voor alle zelfstandigen die voor de inkomstenbelasting ‘winst uit onderneming’ genieten.
• Zelfstandigen die een jaar ziek zijn geweest (de zogenaamde wachttijd), kunnen straks in aanmerking komen voor een arbeidsongeschiktheidsuitkering.
• Zelfstandigen krijgen deze uitkering als zij niet meer in staat zijn om door ziekte het minimumloon te verdienen. Dat is anders dan bij de werknemersverzekering, waarbij er niet alleen wordt gekeken naar wat iemand nog kan maar ook gekeken wordt naar wat iemand eerder verdiende.
• De uitkering is 70 procent van de winst vóór arbeidsongeschiktheid, tot maximaal het minimumloon. De uitkering loopt tot de AOW-leeftijd.
• Zelfstandigen gaan ongeveer 6,5 procent van hun winst uit onderneming aan premie betalen, tot maximaal ongeveer € 195 per maand gebaseerd op het minimumloon van 2024. Daarmee is er een duidelijke koppeling tussen de betaalde premie en de hoogte van de uitkering. De premie is fiscaal aftrekbaar.
• Zelfstandigen die dit vangnet onvoldoende vinden, zich liever privaat verzekeren of al een arbeidsongeschiktheidsverzekering hadden, kunnen zich particulier blijven verzekeren, als die verzekering aan een aantal minimumvoorwaarden voldoet: de zogenaamde opt-out.

Wat PZO betreft geeft de wet een goede basisvoorziening voor zelfstandigen bij arbeidsongeschiktheid, waarbij rekening wordt gehouden met de specifieke situatie van zelfstandigen. Dat heeft PZO ook altijd bepleit. We zijn blij dat gehoor is gegeven aan de oproep om een opt-out in te bouwen, zodat mensen die zich al privaat verzekerd hebben dat kunnen blijven. Ook is het goed dat zelfstandigen die zich nu niet kunnen verzekeren door deze wet wel een basisverzekering krijgen.

Jouw mening

Tot 23 juli kan iedereen die dat wil reageren via de internetconsultatie, zie Overheid.nl | Consultatie Wet basisverzekering arbeidsongeschiktheid zelfstandigen (internetconsultatie.nl).

Dit artikel is geschreven door Sylvia Huydecoper (Directeur PZO).